maandag 31 maart 2008

De geur van lente


Maart neemt afscheid en, voor het eerst sinds lange tijd: de zon schijnt. Ik was al lang vergeten hoe aangenaam de zonnestralen op je huid aanvoelen. Met mijn ogen dicht zie ik een felle oranjetint, die steeds vervaagt. Ik hoor de meeuwen lachen, vrolijke kinderstemmen, het geluid van een vliegtuig in de verte.

Op de rand van de schutting landt een spreeuw, die mij met zijn kleine speldenoogjes nieuwsgierig aanstaart. Daarna vliegt hij weer snel weg. Een donkere wolk in de vorm van een beertje bedekt even de zon. Om het grijze heen, een felle witte kleur omringd door blauw. De kou is even terug. De zon vecht om ertussen te komen, prikt een gaatje in de wolk, knippert even en wint de strijd.

Ik droom van een tropisch strand, de geur van de zoute zee, hoor zachtjes het geluid van de golven. Het ruikt naar bloesem, naar het zuiden, naar vroeger. De jaren glijden langzamerhand van mijn schouders af. Het verleden vervaagt, de tijd staat stil.

vrijdag 28 maart 2008

Sweet Things


Ik heb van ons gedroomd. We moesten
dringend ergens zijn, maar jij was zoek.
Ik rende door een stad die traag, maar
onstuitbaar in een taart veranderde.

Ik zakte weg in straten van fondant.
Ongeklopte slagroom in de gracht.
Borstplaatbruggen hingen boven
rondvaartboten van amandelspijs.

Daar stond je, kaarsrecht, op de top.
Poedersuiker sneeuwde om je heen.
Je droeg een jurk van melkwit marsepein.

Mijn kleren smolten om tot chocola.
Er kwam een lange vinger met twee ringen
en een vraag. Wij zeiden: "Ja".

Gedicht: Ingmar Heytze, "Sweet Things'. Dichtbundel: "Elders in de wereld"

dinsdag 25 maart 2008

De wraak van Assepoester


Er was Assepoester die het vreemd vond dat de prins haar glazen muiltje
nodig had om haar te herkennen. Al die tijd dat haar zussen bezig waren
hun voeten in dat schoentje te persen, stond ze naast hem. Hij had toch
uren met haar gedanst? Hij wist toch hoe ze rook? En bewoog?


Er was Assepoester die hoopte dat de prins haar meteen had herkend
maar niets had gezegd. Hij gaf de zussen ruimschoots de tijd te doen wat
ze konden om toch in dat schoentje te passen. Eerst moest die hamer
gehaald en die zaag, die teen eraf en die hiel. Wraak op die wezens die
zich hadden vergist door niet heel veel van haar te hebben gehouden.

Gedicht: Tjitske Jansen, uit dichtbundel "Koerikoeloem"

donderdag 20 maart 2008

Total Strangers


Those beautiful days
when the city resembles a die, a fan and a bird song
or a scallop shell on the seashore
- goodby, goodbye, pretty girls,
we met today
and will not ever meet again.

The beautiful Sundays
when the city resembles a football, a card and an ocarina
or a swinging bell
- in the sunny street
the shadows of passers-by were kissing
and people walked away, total strangers.

Those beautiful evenings
when the city resembles a rose, a chessboard, a violin
or a crying girl
- we played dominoes,
black-dotted dominoes with the thin girls in the bar,
watching their knees,

which were emaciated
like two skulls with the silk crowns of their garters
in the desperate kingdom of love.

Gedicht: Jaroslav Seifert, Wet Picture
Foto: Rosa

maandag 17 maart 2008

Het is de tijd dat je aan de roos besteed hebt


"...De kleine prins ging de rozen weer bekijken.

- Jullie lijken helemaal niet op mijn roos, jullie zijn nog helemaal niets, zei hij tegen ze. Niemand heeft jullie getemd en jullie hebben ook niemand getemd. Jullie zijn net zoals mijn vos was. Dat was een vos als honderdduizend andere. Maar ik heb hem tot mijn vriend gemaakt en nu is hij enig op de wereld.
En de rozen waren er verlegen mee.

-Jullie zijn mooi, maar jullie zijn leeg, zei hij ze ook nog. Je kunt voor jullie niet sterven. Natuurlijk, van mijn roos zou een toevallige voorbijganger ook denken dat ze op jullie leek. Maar in haar eentje is ze belangrijker dan jullie allemaal bij elkaar, omdat ik haar water heb gegeven. Omdat ik haar onder een stolp heb geplaatst. Omdat ik haar met het windscherm heb beschut. Omdat ik de rupsen die op haar zaten heb gedoood (behalve de twee of drie om vlinders te krijgen). Omdat ik heb gehoord hoe ze zich beklaagde, hoe ze zich opende of zelfs hoe ze af en toe zweeg. Omdat ze mijn roos is.

En hij ging terug naar de vos:
- Vaarwel, zei hij...
- Vaarwel, sprak de vos. Hier heb je mijn geheim. Het is erg eenvoudig: alleen met je hart kunt je goed zien. Het wezenlijke is onzichtbaar voor het oog.
- Het wezenlijke is onzichtbaar voor het oog, herhaalde de kleine prins om het goed te onthouden.

- Het is de tijd die jij aan je roos besteed hebt, die jouw roos zo belangrijk maakt."

Tekst: Antoine de Saint-Exupéry, De Kleine Prins

vrijdag 14 maart 2008

Feestelijke zinloosheid


Als de eeuwigheid zou bestaan, zou niemand nog iets presteren. Waarom zou je bollen in de grond stoppen als je dat over duizend jaar ook nog kunt doen? Voor leven is dood nodig. Dat is een natuurwet. Nijhoff heeft ooit geschreven:
- Het hart tot de onvruchtbare plek omspitten
Pooltochten dromen en gedichten maken.

Dat is precies zoals ik het leven zie. Het bestaan is niet meer dan feestelijke zinloosheid. Juist door die zinloosheid wordt het feestelijk.

Tekst: Jan Wolkers

woensdag 12 maart 2008

Kaufhaus des Westens


Kaufhaus des Westens. Kopen op recept.
Lento, lento langs vitrines schuiven
en betoverd bij een vulpen blijven staan.
Lipstick. Horloges. Lingerie. Kasjmier.
Als ergens ooit genezen wordt, dan hier.

Hier is het warm en druk, hier kun je dromen,
hier kun je kosteloos bij balustrades komen
waar Europa zich ontvouwt: een massagraf
dat blaakt van hoop en voor het donker
rouge, speelgoed en horloges koopt.

Gedicht: Menno Wigman, 'Kaufhaus des Westens'. Dichtbundel 'Zwart als kaviaar'.

dinsdag 11 maart 2008

Fotograferen is...


"Fotograferen is het registreren van je bestaan"

Citaat: Paul Strand
Foto: Rosa

vrijdag 7 maart 2008

Dora Dolz, kunst tussen twee culturen



Zaterdag hoorde ik op de radio dat Dora Dolz overleden was. Een Catalaanse kunstenares, geboren in Barcelona, die al tientallen jaren in Rotterdam woonde. Afgelopen zaterdag was de Museumnacht, heel kunstzinnig Rotterdam vierde feest. Een beetje wrang, eigenlijk. Het toeval wil dat ik haar werk pas een jaar geleden heb ontdekt, anders had ik nooit van haar geweten. Vorig jaar heeft een collega een boek met haar werk aan mij uitgeleend. Ik was erg onder de indruk: glasobjecten, keramiek, tapijten, doeken. Alles in felle tinten, stijlvol, modernistisch aandoenend. Een tikje Gaudí, een beetje barrok, een vleugje Catalaans, maar toch een eigen stijl. Klassiek en tegelijk vernieuwend. Het pas ook overal, in een kasteel of landhuis, of in een appartement met een strakke design-inrichting.
Eenzaamheid, leven en dood, thema's vol diepgang. Het bekijken van de film was voor mij een aangrijpende gebeurtenis, er zit veel emotie in die film. Herinneringen, zoals de foto van haar eerste communie. Ik heb ook een foto voor het altaar, kroontje op, onschuldige blik. De eerste jaren in Nederland, de verbazing over bepaalde gewoontes en gebruiken. Haar huis, warm en sfeervol, vol leven. Kinderen, drukte, fel daglicht, muziek. Het straalt liefde en levenslust uit. Liefde is iets dat in je zit en dat je moet geven, zei ze in de film.
Met bewondering keek ik ook hoe haar glasobjecten gemaakt werden. Hoe het zachte glas boog en vorm kreeg, het had iets magisch en sprookjesachtig. Spiegels, reflectie, glans, een wonderlijke wereld.

Twee Catalaanse vrouwen, twee werelden. "In Spanje ben ik heel Hollands en in Holland heel Spaans", zei ze ooit. Het gevoel van ontheemding, heel herkenbaar voor mij. Zij zong ook graag. Onze wegens hebben zich nooit in het verleden gekruisd.
Het werk van Dora wordt bij het museum Boijmans van Beuningen tot juni tentoongesteld. Haar kijk op kunst in het algemeen lijkt erg veel op mijn beleving. Uitbundig. Zij hield van pittige tinten, wilde kleur in de Nederlandse samenleving brengen. Doe ik zelf ook, in de vorm van foto's, tekeningen of beeldende teksten. Het moet leven, een soort vrolijkheid uitstralen. Zwart-wit echter heeft wel iets bijzonders. Het geeft diepte en intensiteit aan de foto's en tekeningen en is daardoor veelzeggend.

Dora heeft me aan het denken gezet. De tijd gaat snel en, gelukkig, kan je niet in je eigen toekomst kijken. Nu zie ik meer dan ooit hoe belangrijk het is om je hart te volgen, doen wat je het beste kan, waar je gelukkig van wordt. We beseffen niet hoe het echte leven in elkaar steekt. We leven in een droom die we als realiteit ervaren.

Dora Dolz, een inspirerende vrouw. Ik wil nu alles over haar en haar werk weten, het verleden inhalen. Alsof in het echt onze wegen lang geleden zich gekruist zouden hebben.

Tekst: Rosa


donderdag 6 maart 2008

Net omgekeerd als bij de zee


"De nacht schreed voort, de aarde draaide om haar as, en zij spraken over het probleem waarom een vlag in de wind wappert en waarom de golven in Max haar zich niet met de groei mee verplaatsen maar op dezelfde plek blijven, net omgekeerd als bij de zee, waar de golven horizontaal voortbewegen maar het water op dezelfde plek blijft.."

Tekst: fragment uit de "Ontdekking van de hemel", van Harry Mulisch
Foto: Rosa

woensdag 5 maart 2008

De stilte van het station


De trein reed langs het weiland
ik langs de dag
een moment van twijfel
leidde het raam af
de trein stond stil

de dag gleed langs het glas
en nam zijn geluiden en kleuren mee
de avond
wachtte mij op
in een fluwelen jurk
in de stilte van het station

ik zag dat
de trein weg was
de dag weg was
het weiland weg was
maar ik was gebleven
en de avond
die zonder mij nergens naartoe kon

we gingen uit op avontuur

Gedicht: Amir Afrassiabi, dichtbundel "Ballingschaap"